Ghost of Tsushima oyunun incelemesini buradan dinleyebilirsiniz.
İçerik Özeti
İnfamous gibi aksiyon oyunlarıyla tanıdığımız Sucker Punch’ın açık dünyada geçen bir samuray öyküsünü ele aldığı Ghost of Tsushima’yı inceleyeceğiz.
Oyun Hakkında Bilgiler
Geliştirici: Sucker Punch Productions
Yayıncı: Sony Interactive Entertainment
Platform: PlayStation 4, PlayStation 5, Windows
Çıkış: 17 Haziran 2020
Tür: Aksiyon-Macera
Mod: Tek oyunculu ve çok oyunculu
Oyun oynamak tüm memeli canlılar gibi insanların da en büyük tutkusu. Nasıl hayvanlar oyunlar oynayarak hayatta kalmayı, avlanmayı öğreniyorlar ve bir taraftan da eğleniyorlarsa insanlar için de durum farklı değil. Yalnızca bizim oynadığımız oyunlar daha karmaşık ve sürekli yenilerini keşfediyoruz.
Oyunlar tüm memeli hayvanlarda olduğu gibi insanlarda da yaşama hazırlayıcı bir nitelik taşıyor. Futbola bakalım. Toptan kaçmamamız gerekir. Böylece oyunda da yaşamda da sorumluluk almayı öğreniriz. Doğru zamanda pas atmamız, bitirici vuruşları yapabilmemiz gerekir.
İnsanın hazırladığı her oyun, her zaman bilinçli olarak tasarlanmasa bile yaşamın bir kopyası niteliğindedir ve her oyun asıl amaç eğlence olsa bile bireyleri yaşamın zorluklarına önceden hazırlamayı görev edinir.
Netflix’in Idris Elba anlatımıyla çıkan Dünya Kadar Spor belgeseli bu konulara daha detaylı değiniyor.
Video oyunları ise bu işi bambaşka bir seviyeye çıkarıyor. Video oyunları evrimin de açıkladığı üzere gittikçe daha da karmaşıklaşan insan zevkinin ve öykülerinin en son aşaması. Avlanmak ve karşımızdakileri etkilemek için yalnızca fiziksel aktivitelerin değil aynı zamanda bilişsel performansımızın da etkili olmaya başladığı yeni bin yılın insanları yaşama hazırlayan yeni anlatım ve deneyim olanakları.
Elbette bunları her oyun için söylemek olanaklı değil. İçinde sağlam bir öykü ya da ciddi bir cevher barındıran oyunlardan söz ediyoruz. Nasıl ucuz romanların yanında yazınsal nitelikli kitaplar da varsa bizim anlattığımız oyunlar da gelgeç eğlencelerden sıyrılıp ayrışan nitelikli oyunlar.
Ghost of Tsushima da işte bu oyunların son çıkanlarından biri. Şimdi onu daha iyi anlamak için öyküsüne ve anlattığı dönemin özelliklerine bir bakalım.
Ghost of Tsushima’nın Öyküsü
Moğollar, Japonya’ya biri 1274 ve diğeri de 1281 yıllarında olmak üzere iki sefer gerçekleştiriyorlar.
O güne kadar kendi klanları arasında çarpışan Japon savaşçılar, samuraylarının, geleneği teke tek dövüşler üzerine kurulu. Eğitimleri de bildikleri savaş teknikleri de hep bu doğrultuda. Bu yüzden Moğolların kural tanımaz ve yayılmacı askerleri topyekûn savaşmaya alışmamış samuraylara ters geliyor ve kıyılarını mertçe savunsalar da büyük kayıplar veriyorlar.
Adanın büyük yıkım tehlikesini ortadan kaldıransa oyunda da kendine geniş yer bulan kamikaze adını verdikleri müthiş fırtınalar. Moğol donanmasının dörtte üçü bu fırtınalar nedeniyle yok oluyor. Böylece elleri boş dönüyorlar ve Moğolların doğal sınırlarına ulaştığı da ortaya çıkıyor.
Oyun, bu tarihsel gerçeklik içinde Jin Sakai adındaki bir samurayın Japonya’yı yıkımdan kurtaracak direnişi örgütlemesi ve destanının adım adım büyümesini anlatıyor.
Moğolları yenmek ve halkını zulümden korumak için o güne kadar şerefi saydığı samuray töresini çiğnemek zorunda kalan bu yiğidin öyküsünü deneyimliyoruz oyun boyunca.
Bu uğurda başta yaşamımızı borçlandığımız bir hırsız Yuna ve nice dost da yoldaşımız oluyor.
Ben ne anlarım samuray hikayesinden diyebilirsiniz. Daha önce hiç ilginizi çekmemiş bir konu ya da tür de olabilir. Ancak anlatı öyle büyülü ki ilgisiz olduğunuz konuda bile yakanıza yapışıyor ve sizi kendine çekiyor.
Ghost of Tsushima da tüm büyük anlatılar gibi kökünü ulusaldan alarak evrensele açılıyor.
Hikayenin muhteşemliği, özellikle anlatım teknikleri açısından yeni bir şey yapmak adına gereksiz deneylere kalkışmadan klasik bir roman gibi kronolojik bir biçimde anlatılmasından kaynaklanıyor.
Aynı klasik bir romandaki gibi anlatı bizi ağır ağır içine alıyor.
Ghost of Tsushima Genel Değerlendirme
Ghost of Tsushima, kökenini Japonların yerel anlatılarından alan ve evrensele yelken açan bir oyun. Vatanı için töresine karşı gelen bir adamla da muhteşem bir anlatı damarı yakalamışlar. Bu damar öyle muhteşem ki samuray temasıyla uzaktan yakından alakası olmayan bir insanı bile kışkırtmayı başarıyor. Japon kültürüne karşı bir merak uyandırıyor.
Oyunun kaplama kalitesi muazzam olmasa da en kusursuz yanlarından biri mekanları ve inanılmaz estetik doğası. Özellikle kenarda bir GPS haritasıyla sizi gerçeklikten koparan bir yön bulma yöntemi yerine rehber yeller ve rüzgarlarla gideceğiniz yönü belirlemeniz tek kelimeyle bugüne kadar bulunmuş en estetik yön bulma yöntemi.
Bambu ormanınında bambuların arasından ya da çiçeklerle kaplı bir çayırın üstüne otları yalayarak vuran güneş, rüzgarın sağa ya da sola yatırdığı çalılar… Her anıyla size bir tablonun içinde olduğunuzu hissettiriyor.
Yan Görevler ve Etkinlikler
Ben ana görevler üzerinde ilerleyen bir oyuncuyum. Sabırsızlığımdan değil eğer yan görev hikâyeyi genişletip zenginleştirmiyorsa yalnızca zaman geçirmek için bu görevleri yapmam. Bu nedenle çoğu oyunun yan görevleri Rockstar Games’in geliştirdiği açık dünya oyunları da dahil bana pek seslenmez. Yalnızca CD Projekt Red’in geliştirdiği oyunların yan görevleri bana kendilerini oynatma olanağı verir. Lakin söylemek gerekir: Ghost of Tsushima’nın yan görevleri de hiç fena değil.
Yan görevler ve uçsuz bucaksız Japon topraklarında rastlantısal olarak karşılaştığınız etkinlikler, mabetler, iyileşmek için gittiğiniz kaplıcalar ve bunların dışında gerçekleşen olaylar gerçekten sizi evrenin içine başarıyla sokuyor. Hatta kimi yerlerde bir özelliğinizi açmak için bu görevleri yapmaya gereksinim de duyuyorsunuz. Ancak bu yan görevlere çok fazla dalarsanız ya da uzun süre ana hikâyede ilerleyip de sonradan dönerseniz de oyunun temposu düşüyor ve hikayenin akışı biraz sekteye uğruyor.
Ghost of Tsushima Türkçe!
Ayrıca bu kadar büyük bir oyunu anadilimizde oynamak da büyük keyif. Geçenlerde Merlin’in Kazanı’nda, oyun yerelleştirmenin hayli pahalı bir iş olduğuna değinen Türklerin mobil oyunlara para harcasalar da büyük bütçeli video oyunlarına para harcamadıklarını anlatan detaylı istatistiklerle dolu bir yazı okudum. Başlıksa yıllardır takip ettiğim Merlin’in Kazanı’na yakıştıramayacağım kadar amatörce hazırlanmış “’Türkçe Oyun’ diye sürekli ağllamayın”dı. Yazar, büyük çaplı bir oyunun Türkçeleştirilmesi için gereken paranın anımsadığı dönem itibariyle aşağı yukarı 200 bin Euro gibi bir rakama tekabül ettiğini belirtiyordu.
Birincisi ülkemin tüketim alışkanlıkları nedeniyle anadilimde üretilmiş içerikler istemeyecek halim yok. Eğer bu ülkenin oyun pazarında bir gelecek görüyorlarsa buraya yatırım yapmaları oldukça doğal. Türkçe oyun çıkmamasını kabullenmek yerine diretmek gerektiğini düşünüyorum.
Sürekli pazarı suçlayamayız. Ayrıca oyun yerelleştirme işi için harcanan bu paraları da biraz absürd buldum. Elbette yapılan iş o kadar parayı hak ediyor ancak Yapı Kredi’nin, Can Yayımları’nın en saygın çevirmenleri ne gereken parayı ne de saygıyı kazanıyor. Yayımevlerinden destek isteseler daha uygun olur sanırım.
Bana kalırsa eleştirmemiz gereken şey ülkemizin satın alma alışkanlıkları değil. Merlin’in Kazanı’nın bu sektöre sunduğu katkı, ürettiği değer ve bu konularda oluşturduğu farkındalık çok büyük ama satın alma alışkanlıklarımızdan dert yanmak yerine kendi destanlarından oyun yapan Japonları görüp biz ne zaman dört ciltlik İnce Memed’imizi ses getirecek bir video oyununa dönüştüreceğiz diye sorabiliriz.
Avrupalı oyuncular da Amerikalı oyuncular da inanın farklı ve güzel hikayeler anlatan oyunlar istiyorlar. Aynı şeyleri görmekten onlar da sıkıldılar. Biz de esinimizi ulusal anlatı mirasımızdan alıp evrensele açılamaz mıyız?
Hamasi bir biçimde sormuyorum. Dil ve anlatılanlarla ilgili bir alanda akademik kariyer yapan bir insan olarak bizim zenginliğimizi tahminen ne zaman sokuyoruz bu işlere diye merak ediyorum.
Not
Bir de eklemesem olmaz. Oyunun başından beri kendisine karşı savaş verdiğimiz Moğol Han’ı aynı Netflix’in Marco Polo dizisindeki Kubilay Han’a benziyor. Yani neredeyse aynısı.
Kaynaklar
https://www.netflix.com/tr/title/81122619
https://www.netflix.com/tr/title/70305883
https://www.merlininkazani.com/turkce-oyun-diye-surekli-aglamayin-blog-123291
Ghost of Tsushima İncelemesi
Kısaca Görüşüm
Japonlar kendi İnce Memed’lerini muazzam bir video oyununa çevirmişler. Unutulmaz bir oyun olmuş. Bence devamı da gelir. Darısı bizim başımıza.